Historia oczyszczalni ścieków i jej parametry

Oczyszczalnia Ścieków Gdańsk Wschód została wybudowana w 1976 r. jako oczyszczalnia mechaniczna. Wówczas, w efekcie jej pracy możliwa była zaledwie ok. 30% redukcja zanieczyszczeń. Oczyszczone ścieki wędrowały do przekopu Wisły – ok. 2 km od jej ujścia do Zatoki Gdańskiej. W kolejnych latach:

• 1993 – uruchomiono wspomaganie chemiczne i w efekcie uzyskano poprawę efektywności usuwania zanieczyszczeń do ok. 60%. W miarę upływu lat zaostrzenie wymagań prawnych dotyczących jakości ścieków odprowadzanych do środowiska - szczególnie w odniesieniu do związków biogennych, czyli azotu i fosforu - spowodowały konieczność rozbudowy oczyszczalni o część biologiczną.
• 1996 – 1999 – wybudowano obiekty biologicznego oczyszczania ścieków, w tym wielofazowe reaktory biologiczne, rozbudowano linię przeróbki osadów (m.in. zamknięte komory fermentacyjne), zmodernizowano obiekty mechanicznego oczyszczania ścieków. Jakość ścieków oczyszczonych spełniała wówczas wszystkie wymagane przepisami prawa parametry. Wskaźniki zanieczyszczeń mierzonych zawartością azotu ogólnego (Nog) nie przekraczały 15 mg N/dm³, a zawartością fosforu ogólnego – 1 mgP/dm³. Zgodnie z obecnymi przepisami parametry te nie powinny przekraczać 10 mgN/dm³ i 1 mgP/dm³ (wg zaleceń Komisji Ochrony Środowiska Morskiego Bałtyku HELCOM, wartość dla fosforu wynosi 0,5 mgP/dm³).
• 2002 – wybudowano rurociąg odprowadzający ścieki oczyszczone w głąb Zatoki Gdańskiej, na odległość 2,5 km. Tym samym udało się zmniejszyć negatywny wpływ pracy oczyszczalni na stan sanitarny kąpielisk w Gdańsku i Sopocie. Ten kolektor pracuje z powodzeniem do dzisiaj, a stały kierunek prądów morskich w tym akwenie pomaga przenieść wodę z oczyszczonych ścieków na wschód od gdańskich i sopockich plaż.
• 2010 – 2012 – przeprowadzono kolejną modernizację obiektów biologicznego oczyszczania ścieków, zapewniając wymagany nowymi przepisami prawa efekt usuwania azotu ogólnego Nog do poziomu co najwyżej 10 mg N/dm3, wybudowano Instalację Termicznego Przekształcania Osadów ściekowych w ramach II etapu Gdańskiego projektu wodno-ściekowego (dofinansowanie ze środków Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko) i Elektrociepłownię biogazową – bardzo innowacyjną instalację do produkcji energii elektrycznej i cieplnej z biogazu (dofinansowanie ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2007 – 2013).

Parametry charakteryzujące obecnie pracę Oczyszczalni Ścieków Gdańsk Wschód i co one oznaczają:

Objaśnienia:
BZT₅ (Biologiczne Zapotrzebowanie Tlenu) – wszystkie związki organiczne biologicznie rozkładalne, mierzone ilością biochemicznego zapotrzebowania tlenu po pięciu dniach
ChZT (Chemiczne Zapotrzebowanie Tlenu) – wszystkie związki organiczne i niektóre nieorganiczne, mierzone ilością zapotrzebowania tlenu
Zawiesina ogólna – suma substancji łatwo opadających organicznych i nieorganicznych
Azot ogólny – suma związków azotu (azotyny, azotany, azot amonowy, azot organiczny) (azotyny, azotany,
Fosfor ogólny – suma związków fosforu (ortofosforany, polifosforany, fosfor organiczny).

Uzyskiwane efekty oczyszczania ścieków są dużo lepsze niż określone w pozwoleniu wodnoprawnym.

Kontrola procesu technologicznego

Jakość ścieków monitorowana jest na poszczególnych etapach procesu technologicznego w sposób ciągły tzw. „online” – poprzez system aparatury kontrolno-pomiarowej i algorytm sterowania. Wszystkie wyniki wskazań urządzeń pracujących w Oczyszczalni są obserwowane przez pracowników nadzoru w trybie 24 godziny/7 dni.
Codziennie wykonywane są analizy laboratoryjne próbek, pobieranych z różnych punktów układu technologicznego, które dokumentują stan ścieków na każdym etapie ich oczyszczania i ostatecznie pokazują, jakie parametry mają ścieki już po zakończeniu całego procesu. Ścieki przebywają w Oczyszczalni ponad 24 h (sam proces biologicznego oczyszczania wymaga 24 h).
Wyniki analiz laboratoryjnych i dane z przekazu „online” umożliwiają niezwłoczne reagowanie w przypadku jakichkolwiek nieprawidłowości i ewentualne wprowadzanie niezbędnych korekt.

Wybrane dane techniczne i eksploatacyjne:

• Ilość ścieków dopływających – ok. 92 200 m³/dobę (przepustowość projektowana 120 000 m³/dzień),
• Ilość odpadów wytwarzanych w części mechanicznej oczyszczalni (tzw. skratek i piasku) – 3 tony/dzień,
• Objętość wszystkich 6 bioreaktorów – 158 100 m³
• Objętość 4 komór fermentacyjnych – 28 000 m³,
• Ilość produkowanego biogazu – 16 500 m³/dzień,
• Objętość 2 zbiorników na biogaz – 5 000 m³
• Skład biogazu: 55-65% metanu, 31,5% dwutlenku węgla
• Czas fermentacji osadu: 21 – 28 dni
• Ilość powstających osadów ściekowych : 140 ton/dzień
• Zużycie energii elektrycznej przez oczyszczalnię – 41 230 kW/dzień

Więcej informacji o zastosowanych technologiach na gdańskiej Oczyszczalni ścieków znajdziesz w broszurze „Zielona Oczyszczalnia”